Oriënterend hemostase- en tromboseonderzoek kan in het Erasmus MC zonder overleg aangevraagd worden. Voor cito aanvragen, voor aanvragen buiten kantooruren en voor aanvragen van bijzondere bepalingen is overleg met de hematoloog noodzakelijk. Het aanvraagformulier biedt de mogelijkheid op de klinische vraagstelling afgestemde vaste combinaties van bepalingen (pakketten) aan te vragen. De benodigde hoeveelheid in te sturen bloed staat per pakket op het aanvraagformulier vermeld. Elk pakket bestaat uit een aantal oriënterende en een aantal aanvullende tests. Op aanvraag van een pakket wordt het oriënterend onderzoek verricht. Aanvullend onderzoek wordt uitsluitend in overleg met de hematoloog aangevraagd. De samenstelling van de verschillende pakketten is samengevat in tabel 3.1.
Naast de diagnostiek van afwijkingen worden APTT en PT (INR) metingen gebruikt voor het monitoren van antistollingstherapie. Nadere details zijn te vinden in het desbetreffende hoofdstuk. In tabel 3.2 worden enkele veelgebruikte stollingstesten toegelicht.
| Hemorrhagische Diathese | Verhoogde tromboseneiging | Leverfunctietest | Biopsie (1) | Hartchirurgie | Diffuse intravasale stolling (DIS, DIC) | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Oriënterend onderzoek | Bloedingstijd Trombocyten APTT PT Fibrinogeen Screening trombocyten functie (PFA) |
APTT PT (INR) Proteïne S, Proteïne C Antitrombine Lupus anticoagulans Anti-cardiolipine antistoffen β-2 glycoproteïne I antistoffen FV LEIDEN mutatie Protrombinegen variant |
PT (INR) Antitrombine |
Trombocyten APTT PT |
Trombocyten APTT PT TT Fibrinogeen |
Trombocyten APTT PT Fibrinogeen D-dimeer Antitrombine Antiplasmine |
| Aanvullend onderzoek | TT, Thrombinetijden vWF:Ag/RCF/Cba vWF multimeren Trombocyten- aggregaties, MDA, F VIII, F IX, F XI, F XII, F VII, F X, F V, F II, F XIII Antiplasmine Remmer bepaling tegen stollingsfactor (Bethesda-assay) |
Fibrinogeen Trombinetijd Reptilasetijd Plasminogeen APC resistentie |
Bij levertransplantatie: APTT PT Fibrinogeen Factor V |
Bloedingstijd occlusietijd (PFA) |
Bloedingstijd Antitrombine Factor V occlusietijd (PFA) |
Trombinetijd Factor V Plasminogeen |
| (1) De bloedingstijd heeft geen voorspellende waarde m.b.t. bloedingen bij ingrepen. | ||||||
| Test | Principe | Diagnostische betekenis | Opmerkingen | Normaal waarden |
|---|---|---|---|---|
| Bloedingstijd | Tijd dat een standaardwondje blijft bloeden | Afwijkingen in trombocyten, vWF of vaatwand | Test van de primaire hemostase Klinische relevantie omstreden |
1-4 minuten (vlgs. Ivy) |
| PFA (platelet function analyser, occlusietijd) |
Simulatie van adhesie/aggregatie van trombocyten in volbloed | Afwijkingen in trombocyten of vWF | Test voor de primaire hemostase Lijkt klinisch relevant, met name als screeningstest of voor aantonen aspirine-gebruik |
Collageen/ADP 62-120 sec. Collageen/Epi 82-150 sec. |
| APTT (activated partial thromboplastin time, geactiveerde partiële thromboplastinetijd) |
Plasma stoltijd na contact activatie | Deficiëntie intrinsieke stollingsfacoren, Heparine monitoren of remmer. Lupus anticoagulans Remmer tegen stollings-factor |
Normalisatie na 1:1 verdunnen met normaal-plasma wijst op deficiëntie. Normalisatie met hepzyme bewijst aanwezigheid Heparine |
22-32 sec. |
| PT (prothrombin time, prothrombinetijd) |
Plasma stoltijd na weefselactivatie | Deficiëntie extrinsieke stollingsfactoren. Vit K tekort Coumarine |
Uitgedrukt in INR voor coumarine monitoring. Waarde in INR of secondes. |
10.9-13.3 sec. INR < 1.5 |
| Trombinetijd | Plasma stoltijd door trombine | Heparine effect of dysfibrinogenemie | 5 E 22-26 sec. 10 E 13-15 sec. |
Referentiewaarden Hemostase laboratorium
| Bloedingstijd | 1.00 – 4.00 | min.sec |
| Trombocytenaantal | 150 – 350 | x109/L |
| MDA-arachidonzuur | > 7.6 | nmol/109trombocyten |
| MDA-NEM | > 2.1 | nmol/109trombocyten |
| HITT | < 1.00 | |
| PFA: | |||
| Collageen / Epinefrine | |||
| leeftijd patiënt | ≤ 10 jaar | 82 – 170 | sec |
| > 10 jaar | 82 – 150 | sec | |
| Collageen / ADP | |||
| leeftijd patiënt | ≤ 10 jaar | 62 – 130 | sec |
| > 10 jaar | 62 – 130 | sec | |
|
Bepaling |
0 t/m 6 maanden |
7 t/m 12 maanden |
1 t/m 5 jaar |
6 t/m 10 jaar |
11 jaar en ouder |
|
APTT (sec) |
21 – 33 |
24 – 33 |
24 – 30 |
25 – 32 |
22 – 32 |
|
PT (sec) |
11.2 – 15.5 |
11.4 – 13.5 |
11.2 – 13.4 |
11.5 – 14.0 |
10.9 – 13.3 |
|
Fibrinogeen (g/L) |
1.3 – 3.3 |
1.6 – 4.0 |
1.7 – 3.5 |
1.8 – 3.3 |
1.5 – 3.6 |
| Trombinetijd 10E | 13 – 15 | sec |
| Trombinetijd 5E | 22 – 26 | sec |
|
Bepaling |
0 t/m 6 maanden |
7 t/m 12 maanden |
1 t/m 5 jaar |
6 t/m 10 jaar |
11 jaar en ouder |
|
Antitrombine (U/mL) |
0.81 – 1.26 |
0.90 – 1.32 |
0.93 – 1.28 |
0.92 – 1.22 |
0.80 – 1.20 |
|
Antiplasmine (U/mL) |
1.03 – 1.39 |
1.00 – 1.51 |
1.07 – 1.45 |
1.03 – 1.40 |
0.80 – 1.20 |
|
D-dimeren (mg/L) |
< 3.49 |
< 10.9 |
< 0.65 |
< 0.52 |
< 0.50 |
|
Reptilasetijd (sec) |
19.7 – 25.0 |
19.1 – 24.0 |
18.8 – 22.7 |
19.1 – 21.5 |
16 – 22 |
|
Bepaling (U/mL) |
0 t/m 6 maanden |
7 t/m 12 maanden |
1 t/m 5 jaar |
6 t/m 10 jaar |
11 jaar en ouder |
|
Factor II |
0.66 – 1.12 |
0.83 – 1.32 |
0.85 – 1.26 |
0.78 – 1.21 |
0.60 – 1.40 |
|
Factor V |
0.82 – 1.45 |
0.97 – 1.48 |
0.85 – 1.53 |
0.80 – 1.23 |
0.50 – 1.50 |
|
Factor VII |
0.54 – 1.26 |
0.74 – 1.31 |
0.81 – 1.17 |
0.79 – 1.19 |
0.60 – 1.40 |
|
Factor VIII |
0.67 – 1.41 |
0.70 – 2.13 |
0.83 – 1.70 |
0.75 – 1.63 |
0.60 – 1.40 |
|
Factor IX |
0.44 – 0.78 |
0.46 – 1.14 |
0.63 – 0.97 |
0.60 – 1.08 |
0.60 – 1.40 |
|
FX |
0.66 – 1.32 |
0.74 – 1.24 |
0.84 – 1.29 |
0.74 – 1.20 |
0.60 – 1.40 |
|
FXI |
0.57 – 1.05 |
0.64 – 1.29 |
0.74 – 1.34 |
0.78 – 1.22 |
0.60 – 1.40 |
|
FXII |
0.28 – 1.16 |
0.31 – 1.26 |
0.36 – 1.22 |
0.37 – 1.23 |
0.60 – 1.40 |
| Factor XIII | 0.70 – 1.40 | U/mL |
| vWF antigeen | 0.60 – 1.40 | U/mL |
| vWF activiteit | 0.60 – 1.40 | U/mL |
| vWF collageenbinding | 0.60 – 1.40 | U/mL |
| FVIII bindingsactiviteit aan vWF | 0.80 – 1.20 | % |
| ADAMTS-13 | 41 – 129 | % |
| Stollingsfactor inhibitor test | na 60 min. incubatie > 70% van het gehalte na 0 minuten incubatie. | |
| Stollingsfactor inhibitor test vlgs Bethesda | < 0.3 | U |
| APTT-lupus Ratio | ≤ 1.30 | |
| dRVVT Ratio | ≤ 1.65 | |
| Anti-cardiolipine IgG | < 20 | U/mL |
| Anti-cardiolipine IgM | < 20 | U/mL |
| Anti-beta-2-glycoproteine Ib IgG | < 60 | U/mL |
| Anti-beta-2-glycoproteine Ib IgM | < 20 | U/mL |
|
Bepaling (U/mL) |
0 t/m 6 maanden |
7 t/m 12 maanden |
1 t/m 5 jaar |
6 t/m 10 jaar |
11 jaar en ouder |
|
Proteïne C activiteit |
0.43 – 1.02 |
0.59 – 1.03 |
0.71 – 1.25 |
0.75 – 1.20 |
0.70 – 1.40 |
|
Proteïne C antigeen |
n.v.t. |
n.v.t. |
n.v.t. |
n.v.t. |
0.70 – 1.40 |
|
Proteïne S activiteit |
0.59 – 0.99 |
0.59 – 1.10 |
0.60 – 1.15 |
0.63 – 1.16 |
0.70 – 1.40 |
|
Proteïne S vrij |
n.v.t. |
n.v.t. |
n.v.t. |
n.v.t. |
0.70 – 1.40 |
|
Proteïne S totaal |
n.v.t. |
n.v.t. |
n.v.t. |
n.v.t. |
0.70 – 1.40 |
|
Plasminogeen |
0.56 – 1.02 |
0.66 – 1.15 |
0.84 – 1.30 |
0.75 – 1.26 |
0.85 – 1.20 |
| APC-resistentie (ratio) | > 0.80 |